Gibbon, 1.cilt 4.kısımda (Commodus'un zalimlikleri ve öldürülmesi, Pertinax'ın seçilmesi, Memleketi tekrar düzeltmek için gayretleri, Praetorian muhafızları tarafından öldürülmesi) insanoğlunun nefsindeki gizli iktidar ve güç hırsını yukarıdaki cümlelerle anlatmış. Tercümesini şu şekilde yapmaya çalıştım:
Dâhilî sulhu ve ictimâî hayatı altüst eden suçların birçoğu; ekserin göz diktiği lakin ekallin temlik edebilmesini sağlayan, insanlığın tamahkarlığına karşı vaz' edilen, lüzumlu fakat adaletsiz emlâk/servet kanunlarının tahditleri tarafından istihsal edilmiştir. Bütün hırslarımızın ve heveslerimizin en mütehakkimi olan iktidar sevgisi aynı zamanda en gizli kapaklı olanıdır çünkü bir adamın gururu, bir çoklarının inkıyâdına, boyun eğmesine muhtaçtır. İç kargaşanın vâveylasında, cemiyetin kanunları güçlerini yitirirler ve onların yeri de nadiren şefkat ve merhamet gibi insâniyetle dolar. Mücadele coşkusu, zafer gururu, muzaffer olamama ümitsizliği, geçmiş yaraların hatırası ve gelecek tehlikelerin korkusu; hepsi beraber zihni ateşler ve merhametin sesini bastırırlar. Bu sâiklerden dolayı tarihin neredeyse her sayfası iç kargaşa kanıyla boyalıdır.
No comments:
Post a Comment